La Nina và El Nino là gì?
La Nina, và El Nino, là những hiện tượng thời tiết quy mô lớn xảy ra ở Thái Bình Dương. El Nino ban đầu được đặt tên bởi các ngư dân Peru khi họ nhận thấy các dòng chảy ấm hơn xung quanh bờ biển của họ. El Niño có nghĩa là "cậu bé" trong tiếng Tây Ban Nha, và La Niña có nghĩa là "cô gái nhỏ".
 |
| Ảnh: Getty |
Thường có một khối nước ấm lớn ở Tây Thái Bình Dương, về phía đông bắc của New Guinea. Nhiệt độ bề mặt biển ở một số nơi cao nhất trên thế giới, và kết quả là rất nhiều nước bốc hơi ở khu vực đó và dẫn đến lượng mưa xung quanh Tây Thái Bình Dương.
Vào mùa La Niña, vùng nước này thậm chí còn trở nên ấm hơn, và các vùng nước xung quanh đông bắc Australia nóng lên hơn bình thường. Điều này có nghĩa là có nhiều nước bốc hơi hơn và chuyển thành mưa xung quanh miền đông nước Úc.
Ngược lại, phía đông của Thái Bình Dương thấy nước mát hơn bình thường trong mùa La Niña, có nghĩa là có điều kiện khô hơn trên các bờ biển của châu Mỹ.
Tiến sĩ Nina Ridder, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Xuất sắc về Khí hậu Cực đoan tại Đại học New South Wales, cho biết: “Gió mậu dịch mạnh hơn trong thời kỳ La Niña. Gió mậu dịch là gió thường thổi từ đông sang tây xung quanh đường xích đạo.
“Điều đang xảy ra là sự chênh lệch nhiệt độ giữa đông và tây trên Thái Bình Dương tăng lên, vì vậy chúng tôi nhận được những cơn gió mạnh hơn”.
El Niño là khi sự kiện ngược lại xảy ra: nước ở châu Mỹ nóng lên và nước ở Tây Thái Bình Dương lạnh đi. Điều này gây ra tình trạng khô hạn hơn ở Úc, và ẩm ướt hơn ở phía bên kia Thái Bình Dương.
Làm sao chúng ta biết La Nina hay El Nino đang xảy ra?
Làm cách nào để các nhà khí tượng học và khí hậu học có thể cho biết điều gì đang xảy ra?
Ridder cho biết: “Chúng tôi căn cứ vào nhiệt độ bề mặt nước biển, vì vậy nhiệt độ của bề mặt đại dương ở Thái Bình Dương và xích đạo Thái Bình Dương.
“Có những khu vực cụ thể mà chúng tôi quan sát và chúng tôi đo lường, và nếu những khu vực này cho thấy nhiệt độ cao hơn bình thường thì đó là La Niña và nếu thấp hơn nhiệt độ bình thường thì đó là El Niño.”
Các phép đo này chủ yếu được thực hiện thông qua dữ liệu vệ tinh, nhưng đôi khi phao trên đại dương cũng được sử dụng để đưa ra kết luận.
BOM sử dụng bảy hệ thống mô hình khác nhau để đưa ra dự đoán La Niña, một trong số đó được phát triển nội bộ, sáu hệ thống còn lại đến từ các quốc gia khác.
