🔊 Thành phố Hoa Sa Đéc

🅽ằm nép mình bên dòng sông Tiền và sông Sa Đéc quanh năm khí hậu thiên nhiên ưu đãi, hơn một trăm năm qua, Làng nghề trồng hoa kiểng Sa Đéc không chỉ nổi tiếng khắp cả nước với lịch sử biến chuyển gắn với sự đổi thay của đất nước mà còn được biết đến với sự kế tục, làm rạng danh hoa kiểng quê hương của biết bao thế hệ cha ông.

🅻ịch sử hình thành làng hoa kiểng tại Sa Đéc

Từ khi các bậc tiền nhân nơi đây mở nghiệp với nghề trồng hoa kiểng đến những thế hệ hôm nay là cả một chặng đường dài không ngừng đổi mới và phát triển. Tên gọi Làng hoa Tân Quy Đông xưa kia được mở rộng, phát triển thành thành phố hoa Sa Đéc ngày càng khởi sắc, góp thêm hương sắc cho đời, sự giàu có cho người và phồn thịnh cho xứ sở.

Lịch sử hình thành làng hoa kiểng tại Sa Đéc

Theo lời truyền miệng dân gian và các bậc cao niên trong nghề trồng hoa kiểng ở Sa Đéc, thế hệ đầu tiên đặt nền móng cho nghề xuất hiện từ những năm cuối thế kỷ XIX đến năm 1930. Trong giai đoạn khai mở này, hoa kiểng được trồng với số lượng ít, chỉ đáp ứng nhu cầu nhỏ lẻ, chưa có điều kiện để đi bán ở nhiều nơi. 

làng hoa kiểng Sa Đéc có lịch sử lâu đời

Cũng từ đây, nghề trồng hoa kiểng được định hình, gầy dựng và có một vị trí nhất định trong đời sống và sinh hoạt cư dân Sa Đéc thời bấy giờ. Cảnh trên bến dưới thuyền nhộn nhịp vận chuyển những giỏ hoa, chậu kiểng đi khắp Nam kỳ lục tỉnh đã làm say lòng biết bao tao nhân mặc khách.

Khi đất nước chìm trong chiến tranh với nhiều đau thương, mất mát, nghề trồng hoa kiểng ở làng hoa Sa Đéc cũng thăng trầm theo thời cuộc. Một trong những người kiên trung bám trụ với ruộng hoa vườn kiểng phải kể đến ông Dương Hữu Tài, dân gian thường gọi Tư Tôn. 

Ông tìm mọi cách để duy trì vườn hoa và sưu tầm những giống hoa mới, đặc biệt là hoa hồng và nổi danh với tên tuổi Vườn hồng Tư Tôn. Nơi đây trở thành một vườn ươm những giống hoa hồng mới cho Sa Đéc, khu vực Nam bộ và cả nước. Từ đây, Sa Đéc trở thành xứ sở của các loài hoa vang danh khắp nơi.

Sau ngày thống nhất đất nước, những thế hệ của nghề trồng hoa kiểng Sa Đéc tiếp tục phát huy lợi thế cạnh tranh, tiềm năng, ứng dụng những thành tựu của khoa học kỹ thuật, công nghệ sinh học, lai giống, ghép cây, chiết cành.

Quy mô và giá trí sản xuất hoa kiểng Sa Đéc phát triển vượt bậc, nâng cao đời sống vật chất – tinh thần cho cư dân Sa Đéc. Đến nay, diện tích hoa kiểng ở Sa Đéc trên 680 ha với trên 2.300 hộ dân trồng hoa và trên 2.000 loài hoa kiểng, trở thành một trong những vựa kiểng lớn nhất vùng đồng bằng sông Cửu Long, góp phần tạo việc làm cho hàng chục ngàn lao động sản xuất, kinh doanh, chăm sóc hoa kiểng cho khắp cả nước và xuất khẩu tiểu ngạch sang một số nước.

Từ khi hoa kiểng được chọn là một trong 5 ngành hàng chủ lực phát triển theo Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp của tỉnh Đồng Tháp, diện mạo của xứ sở làng hoa mỗi năm đã có sự chuyển mình mạnh mẽ.

🅿hát triển Làng văn hóa du lịch Sa Đéc

Với mong muốn khai thác tốt tiềm năng phát triển của làng hoa phục vụ cho du lịch, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống của người dân Sa Đéc nói chung và Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng trong thời gian tới, UBND tỉnh đã giao cho Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh xây dựng Đề án “Làng văn hóa du lịch Sa Đéc”.

Khu bảo tồn làng hoa truyền thống phía Bắc

 Làng Văn hóa Du lịch Sa Đéc là 1 trong 10 mô hình Làng văn hóa du lịch gắn với xây dựng nông thôn mới được chọn thí điểm của cả nước. Đề án Làng Văn hóa Du lịch Sa Đéc được thực hiện trên diện tích khoảng 510ha, trong đó tập trung vào 2 vùng lõi của Làng hoa Sa Đéc thuộc 2 khóm Tân Hiệp và Tân Mỹ, phường Tân Quy Đông, thành phố Sa Đéc.

Đề án Làng văn hóa du lịch Sa Đéc giai đoạn 2020 - 2025, định hướng đến năm 2030, hướng đến mục tiêu kiến tạo điểm đến du lịch đặc thù có tính hấp dẫn và cạnh tranh cao của khu vực và quốc gia. Đồng thời, Làng văn hóa du lịch Sa Đéc cũng là một sản phẩm của chương trình OCOP thuộc nhóm sản phẩm dịch vụ du lịch nông thôn hướng đến việc kích thích sản xuất, nâng cao giá trị và quảng bá sản phẩm hoa kiểng mang tính lịch sử gắn liền với vùng đất Sa Đéc.

Thực hiện Nghị quyết 01 của Ban chấp hành Đảng bộ thành phố Sa Đéc về phát triển du lịch thành phố Sa Đéc giai đoạn 2016 – 2020, thành phố Sa Đéc đã phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, phát triển sản phẩm du lịch mang nét đặc trưng để quảng bá tạo dựng hình ảnh của địa phương, từng bước đưa Sa Đéc trở thành trạm dừng chân và lưu trú lý tưởng của du khách.

Nhiều tuyến đường kết nối giao thông phục vụ phát triển du lịch được đầu tư phát triển, trong đó ưu tiên các tuyến đường dẫn đến các điểm tham quan du lịch trọng điểm của thành phố như Nhà cổ Huỳnh Thủy Lê, Chùa kiến An Cung, Làng hoa Sa Đéc, Làng bột.

Niềm tự hào của người dân Sa Đéc hôm nay là sự rạng danh của hoa kiểng Sa Đéc khắp nơi. Nhịp sống sôi động tại Bến lên hàng hóa như lăng kính phản chiếu sự phát triển mạnh mẽ của Làng hoa Sa Đéc. Những chuyến xe tải nối đuôi nhau cả ngày lẫn đêm để vận chuyển hoa kiểng đến khắp mọi miền Tổ quốc làm đẹp cho muôn nơi.

Với chủ trương phát triển nông nghiệp gắn với đô thị sinh thái, đô thị nông nghiệp cũng được chú trọng triển khai với việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất như xây dựng hệ thống nhà màng, nhà lưới trồng hoa kiểng, lắp đặt hệ thống tưới phun tự động, sử dụng phân bón sạch để bảo vệ sức khỏe người sản xuất và phục vụ du lịch xanh đang là xu thế được ưu tiên thực hiện.

Từ sự quan tâm, chỉ đạo điều hành của lãnh đạo Thành ủy, UBND thành phố, hạ tầng giao thông, bến bãi, trạm dừng chân, hệ thống vận chuyển hành khách phục vụ phát triển du lịch không ngừng phát triển. Cùng với đó, nhiều điểm tham quan hoa kiểng, khu vui chơi tư nhân ra đời, tạo điểm đến hấp dẫn cho du khách.

Nhiều homestay, điểm du lịch cộng đồng, khu vui chơi được hình thành, trở thành điểm đến hấp dẫn dành cho du khách khi đến thành phố hoa Sa Đéc như homestay Ngôi nhà hoa ếch, Phong Le vent, cùng các điểm du lịch cộng đồng như Sa Nhiên Garden, Vườn hồng Tư Tôn, Neverland de Papillons, Du lịch sinh thái Hồng Hải, Điểm dừng chân bán hàng đặc sản Cánh đồng hoa hồng. 

homestay Ngôi nhà hoa ếch Sa Đéc

Năm 2021 đánh dấu sự hồi sinh của tên tuổi Vườn hồng Tư Tôn nức tiếng xưa kia, nơi lưu dấu thời hoàng kim của Làng hoa Sa Đéc và một minh chứng lịch sử suốt quá trình phát triển đầy thăng trầm của nghề làm hoa nơi đây. Khu du lịch Vườn hồng Tư Tôn tại khóm Tân Huề, phường Tân Quy Đông, thành phố Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp mang đậm không gian hoài niệm cùng nhiều không gian đậm chất hồn quê xen lẫn hiện đại. 

Không chỉ lưu luyến du khách bằng sự phong phú của hàng ngàn chủng loại hoa kiểng và các điểm du lịch ấn tượng, người dân Làng hoa Sa Đéc còn sử dụng hoa để sáng tạo ra nhiều món ăn, thức uống vô cùng độc đáo như món ngon từ các loài hoa Sa Đéc, rượu hoa hồng, si rô hoa hồng, soda hoa hồng và hàng chục loại trà hoa. Những món ăn, thức uống không chỉ đẹp mắt mà còn mang đậm đà tình đất, tình người của xứ sở làng hoa. 

Tại xã Tân Khánh Đông, thành phố Sa Đéc, UBND tỉnh Đồng Tháp chấp thuận chủ trương đầu tư Trung tâm Thương mại Hoa kiểng đầu tiên của tỉnh nhà. Dự án do Công ty TNHH Công Minh Cây xanh đầu tư xây dựng trên tổng diện tích 4,2 hecta. Việc đầu tư Trung tâm Thương mại Hoa kiểng sẽ mở ra triển vọng giúp người dân địa phương và doanh nghiệp hoàn thiện chuỗi cung ứng, tiêu thụ và nâng cao giá trị Hoa kiểng, tạo động lực thúc đẩy Làng hoa phát triển hiện đại và hội nhập. 

Dự kiến Trung tâm Thương mại Hoa kiểng sẽ có nhiều khu chức năng để người dân và doanh nghiệp cùng tham gia như nhà triển lãm, đấu giá, trung tâm phân phối thương mại Hoa kiểng, không gian trưng bày mô hình sản xuất, hướng dẫn sử dụng công nghệ trong sản xuất, cung ứng giống mới và liên kết tiêu thụ cho người dân Làng hoa Sa Đéc. 

Trung tâm Thương mại Hoa kiểng

Đây thực sự là tiền đề để thành phố mang bản sắc hoa Sa Đéc phát triển bền vững trong tương lai và mở ra triển vọng đa dạng hóa các sản phẩm từ hoa kiểng, phục vụ xuất khẩu, làm nguyên liệu cho ngành dược liệu, mỹ phẩm, hoa khô... và nâng cao giá trị hoa kiểng gấp nhiều lần so với hiện nay. 

Từ một vùng đất ven sông Tiền, qua bàn tay lao động cần cù, thành phố Sa Đéc trở thành một xứ sở hiền hòa, trù phú và mang trong mình sứ mệnh thành phố mang bản sắc hoa vang danh khắp cả nước. Từ làng hoa đến thành phố hoa là cả một chặng đường dài lưu dấu sự biến chuyển, thăng trầm và làm rạng rỡ cho hoa kiểng Sa Đéc, vun bồi để điểm tô làm đẹp cho đời và mang đến mùa xuân cho muôn nhà./. 

Bài: Trúc Nguyên, Ảnh: Hoài Thảo